Weeshuistoerisme

Sinds enige tijd bestaat er een nieuwe vorm van toerisme dat steeds populairder lijkt te worden: weeshuistoerisme. Je zult dit woord niet in de Dikke van Dale vinden. Maar het bestaat wel degelijk.

Oudere zus

Jonge meisjes die nietsvermoedend een paar weken naar Tanzania komen om voor schattige Afrikaanse kindjes te zorgen. Ze stappen moeiteloos in de rol van zorgzame oudere zus. Ze spelen en knuffelen met hen. Daarnaast proberen ze zoveel mogelijk van de lokale cultuur op te snuiven, doen wellicht nog een Afrikaans vriendje op en hebben de tijd van hun leven. Tot ze na een paar weken, of maanden, weer enigszins opgelucht terugkeren naar hun vertrouwde en veilige leventje. Tegelijkertijd iemand met een gebroken hart achterlatend. En het vriendje is het geenszins.

Gemis

Degene die eenzaam achterblijft, is het jonge kindje in het weeshuis. Een onschuldig meisje of jongetje dat al op vroege leeftijd achtergelaten is. De enige persoon die het gemis van een familielid enigszins kon opvullen was de vrijwilligster. Een vrolijke meid met een altijd lachend gezicht en een zachte stem. Die hem of haar helemaal op haar gemak liet voelen, elke dag begroette met een warme knuffel en zelfs het gemis van familie even kon laten vergeten. En die persoon is nu ook vertrokken. Maar ach, er zal vast en zeker weer iemand anders in de plaats komen, want dat is hoe het nu eenmaal gaat.

En dat is nou juist het probleem. Deze kinderen in het weeshuis, die vaak al een traumatische achtergrond hebben, raken door het komen en gaan van mensen nog meer in de war. Vaak krijgen ze hechtingsproblemen wat zich met name later uit als ze volwassenen zijn. En ondanks al die goede bedoelingen van de vrijwilligers, richten deze uiteindelijk meer schade aan dan dat ze dat goed doen.

Vraag en aanbod

Maar wat misschien nog wel erger is,  is wanneer deze arme Afrikaanse kindjes helemaal geen wees zijn. Maar gewoon ouders, broertjes en zusjes hebben.

Het weeshuis is dan niets anders dan een eenvoudig maar effectief verdienmodel. De kinderen worden bij hun familie weggehaald met de belofte op een betere toekomst. Als vrijwilliger verdien je namelijk niets maar dien je een aanzienlijk bedrag te betalen om aan het programma te mogen deelnemen. Geld waarmee het weeshuis bekostigd kan worden,  de kinderen van voedsel en kleding kunnen worden voorzien en onderwijs krijgen. Maar meer nog om de eigenaar van het weeshuis een comfortabel leven te laten leiden. Vraag creëert aanbod.

Ook in Tanzania melden zich jaarlijks honderden jonge meiden die voor een paar weken in een weeshuis gaan werken. Hun verblijf eindigt met enkele dagen safari, want ze willen tenslotte ook nog iets meer van het land zien. En dan zit hun Afrika avontuur er weer op. Of deze weeshuizen nu wel of niet eerlijk werken, feit blijft dat deze meiden die zelf amper volwassen zijn, nauw omgaan met kwetsbare kinderen zonder daarvoor praktische kennis of een gerichte opleiding te hebben opgedaan.

Wat dan wel?

Wil je toch graag naar het buitenland om een geweldige vakantie te hebben én de lokale bevolking te helpen, dan kan het ook anders. Kies niet voor een organisatie die enorme deelnamekosten vraagt, maar ga op zoek naar een kleinschaliger project. Ga niet in een weeshuis aan de slag, maar probeer je nuttig te maken op een basisschool. Nee, zeker niet door de joviale ‘mzungu’ leraar of lerares uit te hangen, maar te kijken hoe je de lokale leerkracht kunt ondersteunen. Help de kinderen die achter blijven of duidelijk meer moeite met de lesstof hebben. Help ze met huiswerk of laat ze spelenderwijs leren. En blijf tegelijkertijd gepaste afstand houden. Op deze manier kun je wel degelijk een groot verschil maken voor deze kinderen. En uiteindelijk ook voor jezelf.

Heb jij ooit vrijwilligerswerk gedaan in het buitenland? Ik ben benieuwd naar je ervaringen!